Vilijam S. Barouz

ZAPADNE ZEMLJE

Prevod: Đorđe Tomić

O autoru:
Vilijam S. Barouz rođen je 1914. godine u Sent Luisu u državi Misuri, u relativno imućnoj porodici. Tridesetih godina je studirao englesku književnost na Harvardu. Pošto je napustio studije, neko vreme je živeo u Meksiku, Maroku i Engleskoj. Veliki deo života je proveo kao heroinski ovisnik. Počeo je da piše još tridesetih godina, ali nije imao značajnijeg uspeha do početka pedesetih, kada su nastale dve knjige ispovedne proze, “Džanki” (1953) i “Peško” (roman napisan pedesetih, ali objavljen tek 1985. godine). U prvim romanima obrađuje teme adikcije i homoseksualnosti, koje će dominirati i ostatkom njegovog opusa. U više knjiga je eksperimentisao sa ’kat-ap’ tehnikama, pozajmljujući ideje i tekstove iz svih segmenata popularne kulture (filma, stripa, kaubojskih i naučnofantastičnih romana), stvarajući tako upečatljiv tekstualni melanž. Opsednut svim oblicima zloupotrebe moći, upotrebio je zavisnost kao sveobuhvatnu metaforu za različite načine kontrole naših života.
Mada je relativno kasno počeo da objavljuje, Barouz je izvršio znatan uticaj na pisce bit generacije iz pedesetih godina, naročito Keruaka i Ginzberga. Stekao je zavidnu reputaciju u književnom podzemlju još pre nego što je napisao svoj najpoznatiji roman “Goli ručak”, koji je po objavljivanju 1959. godine u izdanju uticajne francuske izdavačke kuće Olimpija pres (prvi izdavač Henrija Milera) izazvao brojne kontroverze. U Americi je prvi put štampan tek 1962, a u Engleskoj 1964. godine. Dejvid Kronenberg je po tom romanu snimio film 1991.

O knjizi:
Kao i “Gradovi crvene noći” (Fabrika knjiga, 2010) i “Mesto mrtvih puteva” (Fabrika knjiga, 2011), “Zapadne zemlje” su takođe delo neiscrpne narativne invencije, kao i komičke meditacije o smrti, date u obliku romana. Možemo ih videti kao napredovanje hodočasnika kroz vodviljski prikazane daleke provincije pakla. Priča počinje kada ostareli pisac Vilijam Sjuard Hol (iliti Barouz “lično”) pokuša da pisanjem “prevari smrt”. Hol šalje svoje likove Džoa, Kima (revolveraša iz “Mesta mrtvih puteva”), Nefertija, te Hasana i Sabaha (Starca sa Planine), imaginativne ekstenzije samoga sebe, kao izviđače u Zemlju mrtvih, gde treba da pronađu put ka besmrtnosti. Barouzovu opsesivnu metafiziku (u koju, pored ostalog, ulazi i egipatska mitološka koncepcija da svaka osoba ima sedam duša) nije moguće shvatiti doslovno, ali se ne može tvrditi ni da ona nije važna. Naći izlaz ka Zapadnim zemaljama (prema egipatskoj mitologiji, zapadna obala Nila bila je Zemlja mrtvih) jeste zadatak koji treba da reše protagonisti romana, ali događaji na samom putu mnogo su zanimljiviji od mitologije koja im stoji u osnovi.